Aka-ukalar, opa-singillarning bir-birining qizg`onishi ko`pchilik ota-onalarning eng ko`p uchraydigan muammolaridan biridir. Ba'zi paytlarda bu xissiyotlar kuchayib oilada katta janjallar sodir bo`lishi mumkin. Bir tomondan bir-biriga teskari bo`lib qolgan ikki farzand, ikkinchi tomondan o`rtada ularni ajratish dardida bo`lgan ota-onaning ilojsizligi...Ota-onani chorasiz qoldirgan, aka-ukani bir-biriga dushmandek qilib qo`ygan narsa nima o`zi? Aka-ukalar bir-biridan nimani qizg`onadi? Qizg`onish bolaning xarakterida bormi yoki keyinchalik paydo bo`ladimi?
Ota-onalar farzandlari haqida gapirganda "Bolalarimning biri unday, biri bunday. Bir-biri bilan xech chiqisha olmaydi. Qizg`anish ularning qonida bor" kabi fikrlarni bildirishadi. Bu tushuncha to`g`rimi? Haqiqatan qizg`onish tuyg`usi insonning genlari orqali avloddan avlodga o`tadimi?
Qizg`onish insonning tabiatida mavjud bo`lgan tuygudir. Insonning hayoti davomida bu tuyg`uning muxim o`rni bor.
Poymol qilingan tuyg`ular qizg`onishni boshlashiga sabab bo`ladi. Modomiki, insonning tabiatida qizg`onish tuygusi bor ekan, nima uchun ba'zi insonlar telbalarcha qizgonish inqiroziga duchor bo`ladi-yu, ba'zi insonlar bu tuyg`udan butunlay mosuvo? Savolning javobi aslida bola tarbiyasida qo`llanilgan noto`g`ri uslublar ortiga yashiringan. Bu noto`g`ri tarbiya yo`llari bir inson soddagina qizgonish tuyg`usiga yoki oqibatida inson o`limiga ham olib boradigan o`ta kuchli qizg`onish tuyg`usiga ega bo`lishiga sabab bo`lishi mumkin.
Ko`pchilik ota-onalar o`ta kuchli qizg`onishni farzandining xarakterida bor deb o`ylashadi. Vaholanki, bu erdagi asosiy omil bolaning hissiyot dunyosini sezmagan xolda poymol qilishdir.
Adem Gunesh
“Bola nimani nega qiladi?” kitobidan